Có thể nói, đất Kinh Châu (nay thuộc tỉnh Hồ Bắc) chiếm một phần quan trọng trong lịch sử tranh chấp giữa ba nước Ngụy, Thục, Ngô thời kỳ Tam Quốc phân tranh. “Vùng đất vàng” mà hào kiệt nào cũng muốn giành lấy bất kể thời chiến hay thời bình vì những lý do sau đây:
1. Vị trí TT thuận tiện
Trong lịch sử dân tộc những triều đại phong kiến tiên phong của Trung Quốc, những bậc đế vương thường ý niệm rằng thiên hạ gồm chín châu, Kinh Châu là một trong số đó. Đến thời Đông Hán, triều đình chia những vùng ra thành 13 châu. Dựa vào địa hình và tài nguyên thì những châu ở đồng bằng phía Bắc có lợi thế về tài nguyên hơn là ở phía Nam hoặc vùng trung du phía Tây .
Kinh Châu thời ấy nằm ở vị trí TT vùng Trung nguyên, nếu thiên hạ chia ba thì đó được coi là ” ngã ba thiên hạ “. Diện tích Kinh châu thời Đông Hán rất lớn, gồm có toàn tỉnh Hồ Bắc, một phần những tỉnh Hồ Nam, Quảng Tây, Quý Châu, Hà Nam và Trùng Khánh .
Trong thời kỳ Tam Quốc, Kinh Châu phía bắc giáp với Dự Châu ( do Tào Tháo trấn áp ), phía Tây giáp với Ích Châu ( vùng Tây Xuyên do Lưu Bị trấn áp ) còn phía Đông giáp Dương Châu ( một vùng đất phong phú do Tôn Quyền chiếm giữ ). Kinh Châu khi ấy có 7 Q. và có thời kỳ bị ba thế lực thời Tam Quốc chia nhau chiếm giữ mỗi bên 2 đến 3 Q. .
Trong ” Long Trung đối sách ” ( một kế hoạch về kế hoạch quân sự chiến lược ) của Gia Cát Lượng cũng đề cập đến tầm quan trọng của việc có được những Q. Kinh châu .
Cụ thể, Gia Cát Lượng đề cập : ” Với đất Kinh Châu mà nói, phía bắc dựa vào đất Hán, Miên, phía nam đã gần với biển, phía đông link với đất nhà Ngô, phía Tây gần thông với đất Ba Thục, là vùng đất thuật lợi để dụng võ. Khác gì đội quân tự nhiên mà ông trời ban cho, tướng quân há không chú ý sao được ”
Gia Cát Lượng coi trọng Kinh Châu như vậy cũng là điều dễ hiểu bởi đây được coi là vùng đất ” thiên thời địa lợi “, không riêng gì có ông mà bất kỳ kẻ nào có trí lớn xưng bá chủ thiên hạ đều nhìn ra và tham vọng sẽ đoạt lấy .
Trong ” Tam Quốc Diễn Nghĩa “, Tôn Quyền khi ấy là Chúa công của Đông Ngô tuy còn trẻ những cũng nhìn ra được và nhận xét rằng : ” Kinh Châu và đất Đông Ngô ta có mối liên hệ ngặt nghèo về địa lý, sông Trường Giang ( còn gọi là sông Dương Tử ) từ phía tây chảy vào đất Đông Ngô, ở đó cũng có những con sông và đồi núi cao, như những cửa ải tự nhiên ngăn quân địch tiến vào. Đông Ngô ta muốn được bảo đảm an toàn thì phải chiếm cho được Kinh Châu .
2. Tài nguyên và nhân lực đa dạng và phong phú
Ngoài tầm quan trọng về mặt địa chính trị, Kinh Châu còn có ý nghĩa về mặt kinh tế tài chính. Kinh Châu nằm ở khu vực mà đất đai phì nhiêu nhờ sự bồi đắp của sông Trường Giang và những nhánh của con sông này .
Nơi đây, có điều kiện kèm theo thuận tiện để sản xuất lương thực, chăn nuôi gia súc, phân phối nguồn nước cho con người. Vị trí TT và địa hình đồng bằng cũng giúp Kinh Châu hoàn toàn có thể trở thành nơi sản xuất cũng như giao thương mua bán sinh động và sầm uất .
Ngay cả cuối thời Đông Hán, khi triều đình suy vong, quân phiệt cát cứ, cuộc chiến tranh liên miên thì Kinh Châu vẫn giữ được sự tăng trưởng tương đối không thay đổi so với những khu vực khác .
Cũng chính cho nên vì thế mà là nơi tập trung chuyên sâu một lượng dân số phần đông, hoàn toàn có thể chiêu mộ quân lính ship hàng sản xuất lẫn tham gia chiến đấu .
Nhân khẩu vùng Kinh Châu cũng tương đối tiện nghi cho việc quản lý khi ở đây người Hán chiếm đa phần dẫn đến phong tục tập quán, ngôn từ như nhau, ít xung đột sắc tộc hay tôn giáo. Nhiều thành thị thuộc địa phận Kinh Châu như thành Giang Lăng ở phía bắc, thành Trường Sa ở phía nam, thành Di Lăng ở phía tây, thành Hạ Khẩu ở phía đông .
Về cơ bản, khi Tào Tháo đã nắm quyền kiểm soát hầu như vùng đồng bằng phía bắc Trung Quốc với trung và hạ lưu sông Hoàng Hà giúp đất đai màu mỡ, tài nguyên phong phú, dân cư đông đúc thì Lưu Bị và Tôn Quyền muốn đối trọng lại Tào Tháo cần phải sở hữu vùng trung và hạ lưu sông Trường Giang với các vùng đồng bằng ở phía Nam.
Nếu để Tào Tháo chiếm được Kinh Châu, ông ta sẽ uy hiếp cả nước Thục lẫn nước Ngô. Lợi thế phòng thủ của Lưu Bị và Tôn Quyền sẽ bị tổn thương .
Kinh Châu từng bị tranh chấp nóng bức thế nào trong thời Tam Quốc ?
Thời kỳ đầu khi nhà Hán suy vong, những thế lực quân phiệt cát cứ nhiều nơi. Cho tới khi Viên Thiệu tập hợp những lộ chư hầu để diệt Đổng Trác thì sự tranh chấp Kinh Châu đã nổ ra. Tôn Kiên là người đã chiếm được Q. Nam Dương ở Kinh Châu rồi giao cho Viên Thuật ( em Viên Thiệu ) .
Sau này có Lưu Biểu thuộc dòng dõi nhà Hán được Hán Hiến Đế phong làm Thứ sử Kinh Châu nhưng trên trong thực tiễn không trấn áp hết những Q. mà chỉ chiếm giữ vài Q. quan trọng. Tôn Kiên đem quân đánh Lưu Biểu để chiếm hàng loạt Kinh Châu nhưng bị thất bại và tử trận. Cuối cùng, Lưu Biểu nắm hàng loạt Kinh Châu .
Thời kỳ thứ hai là khi Tào Tháo đã diệt được Viên Thiệu, hùng cứ phương Bắc, nhưng chưa khi nào quên tầm quan trọng của Kinh Châu ở phía Nam. Năm 205, Tào Tháo sai dũng tướng Trương Liêu đi chiếm Q. Giang Hạ ở Kinh Châu .
Kết quả là quân Tào giành được một vài thắng lợi, chiếm giữ phần đông Q. này, coi như đặt một chân vào Kinh Châu. Trong khi đó, hai con của Tôn Kiên là Tôn Quyền và Tôn Sách cũng liên tục đánh Kinh Châu nhưng thất bại và không được như Tào Tháo. Lưu Biểu vẫn làm chủ vùng này .
Thời kỳ thứ ba, khi Tào Tháo quyết đánh xuống phía nam thì Lưu Biểu bệnh nặng qua đời, con trai Lưu Tông sợ hãi trước sự hùng mạnh của quân Tào nên khi Tào Tháo tới Kinh Châu thì ra hàng và dâng hàng loạt đất đai. Lúc này, Lưu Bị nhờ mối quan hệ với Lưu Biểu nên đang ở nhờ đất Kinh Châu, đóng quân ở huyện Tân Dã vùng này và quyết tâm chống Tào Tháo .
Nhưng khi biết Lưu Biểu chết và con Lưu Biểu hàng Tào Tháo thì đem quân bỏ đi về Đông Ngô nương nhờ Tôn Quyền. Tào Tháo đã chiếm được Kinh Châu mà không tốn một mũi tên, giọt máu .
Có được vùng đất quan trọng bậc nhất, Tào Tháo đem quân đánh sang Đông Ngô. Nhưng bị liên quân Lưu Bị – Tôn Quyền vượt mặt ở trận thủy chiến Xích Bích khét tiếng lịch sử dân tộc. Thua trận, quân Tào bỏ chạy, còn quân của Lưu Bị, Tôn Quyền thừa thắng đánh đến Kinh Châu và chiếm những Q. quan trọng ở đây .
Sau trận Xích Bích, chính ra Kinh Châu thuộc về Tôn Quyền nhưng Lưu Bị xin mượn tạm vài Q. vùng này. Tồn Quyền thấy Tào Tháo tuy thua trận nhưng thế lực còn mạnh, nên cho Lưu Bị ” mượn đất ” nhằm mục đích tạo thêm một liên minh kháng lại Tào Tháo. Cuối cùng, sau trận chiến Xích Bích, Kinh châu chia làm ba với Lưu Bị trong thời điểm tạm thời giữ 6 Q. ( trên danh nghĩa ” mượn tạm ” ), Tào Tháo giữ 4 Q., Tôn Quyền chỉ giữ một phần Q. Giang Hạ .
Thời kỳ thứ tư, lúc này đang ” ở nhờ ” Kinh Châu nhưng ngay cả khi Tôn Quyền đòi lại đất Lưu Bị cũng không trả mà giao cho Quan Vũ trấn giữ còn mình thì tiến về vùng Tây Xuyên để tạo hậu phương vững chãi, lập nước Thục Hán. Quan Vũ muốn chiếm thêm những Q. ở Kinh Châu nên phát động chiến dịch tiến công Tương Dương và Phàn Thành .
Tôn Quyền và Tào Tháo đều lo âu Lưu Bị sẽ làm chủ trọn vẹn vùng đất quan trọng này thế nên đã trong thời điểm tạm thời link với nhau. Kết quả, Quan Vũ mắc mưu bị vượt mặt, thiệt hại rất nhiều binh sĩ, quân của Tôn Quyền lẫn Tào Tháo thừa cơ phản công, chiếm hết những vùng đất mà Lưu Bị có ở Kinh Châu, giết chết Quan Vũ .
Đến lúc này, Lưu Bị trọn vẹn không còn tranh chấp vùng này được nữa. Ông quyết mở chiến dịch Di Lăng để giành lại nhưng vẫn thất bại nặng nề .
Kinh Châu từ đây chỉ còn sự phân loại giữa Đông Ngô của Tôn Quyền và Bắc Ngụy của Tào Tháo. Trong đó, Đông Ngô chiếm 8 Q. và Bắc Ngụy chiếm 7 Q. .
Tầm quan trọng của Kinh Châu sau này đã phát huy hiệu quả. Nhờ có Kinh Châu, Bắc Ngụy đã lần lượt vượt mặt Thục Hán rồi Đông Ngô. Có nhiều yếu tố để Thục Hán bị diệt, trong đó yếu tố không hề chiếm giữ phần nào ở Kinh Châu cũng là một nguyên do .
Sau khi đánh Thục Hán, nhà Bắc Ngụy (sau này đổi thành nhà Tấn) cũng không dễ dàng đánh Đông Ngô vì nhiều lí do, trong đó việc Đông Ngô có “cửa ải” là vài quận quan trọng ở Kinh Châu cũng là một ngăn cản lớn. Cuối cùng, thời kỳ Tam quốc kết thúc khi Đông Ngô bị diệt. Nước Tấn được thành lập dưới sự cai trị của dòng họ Tư Mã.
Theo PV / Trí thức trẻ
Có thể bạn chăm sóc
Source: https://www.lesabeilles.biz
Category: Du lịch
Leave a Reply